ANNE BABA HAZIR MI SINAVA

ANNE BABA HAZIR MI SINAVA
Çocukları ile beraber sınavlara hazırlanan, sınavlara giren ve sınav sonuçlarını da kendi başarı ve/veya başarısızlıkları gibi algılayan anne babaların sayısı azımsanamayacak kadar çoktur?

Çocuklarımız sınava hazırlanırken, ortaya çıkan sonuçtan ya gurur duyarız, ya da büyük bir hezimete uğrarız! Biz sınava ne kadar çok ağır anlamlar yükler isek, çocuğumuz bu ağır anlamları algılayacak ve bu anlamlarımıza uygun olarak bir sorumluluk içine girecektir.

Çocuğumuzun kapasite, ilgi ve yeteneklerine uygun bir hedef belirlemesine yardımcı olduktan sonra, bunu gerçekleştirmek için bizim sağlayacağımız imkanları kendisine sunduktan sonra çocuğumuza olumlu motivasyon sağlayarak ona olan, inancımızın, takdirimizin, sevgimizin ve bizim gözümüzde ki değerinin sınav sonucuyla ilgili olmayacağını göstermemiz gerekmektedir.

Çocuğumuzun başarıları ile, elde ettiği iyi sonuçlarla gurur duyduğumuzda, aldığı sonuçlar için “daha iyisini alabilirdin”, “neden 5 değil de 4 aldın” veya “neden sınıf birincisi gibi olmadın” türünden ifadelerimizle önüne hedef olarak (ulaşmasını istediğimiz) koyduğumuz kriterlere ulaşmayınca gözümüzde yeterince değerli olamadığı gibi bir sonuca ulaşabilecektir?

Ben anne-babamın gözümde değerli olabilmem için “daha iyisini yapabilmeliydim”,”neden 5 değil de 4 aldım” ve ya neden sınıf birincisi olamıyorum? gibilerden stres yaratan düşünceleri çocuklarımıza kazandırmış oluyoruz?

Öğrenciler bu düşünceleri kafasında taşımaya başladıklarında artık tek hedefleri vardır, “anne-babalarına layık olan evlatlar olmaktır!” Artık kendi hedefleri değildir önemli olan… anne-babaların büyük fedakarlıklarla sundukları imkanlar karşısında borçludurlar artık… Anne babalar da bu hedeflerine ulaşamayan çocuklarının durumlarına bir anlam verememektedirler… Yedikleri önlerinde yemedikleri arkalarında. Bir dedikleri iki olmamaktadır. Özel dersler, dershaneler, kitaplar…. anne babaların yaptıklarına karşılık çocuklarımızın da 4 yerine 5 almalarını istemek, sınıf birincisi, okul birincisi olmasını istemek hakkımız olsa gerek değil mi!

Çocukları üzerinde aşırı yüksek beklenti içerisine giren veya senden bir şey olmaz düşüncesini yansıtan anne-babalar her iki durumda da olumsuz motivasyon yapmışlardır. Anne- babalarının beklentilerine cevap vermek için çaba harcayan, “…sonucuna ulaşamazsam anne-babamın yüzüne nasıl bakacağım” diye düşünerek çalışmaya çalışan ve denemelere giren öğrencinin yerinde olmak istemezdiniz herhalde?

“Şu sonuca ulaşmalıyım artık” düşüncesi “anne babam beni değerli görsünler artık”,”"u sonuca ulaşayım ki anne-babamın gözünde değerli birisi olayım, buna ihtiyacım var” demektir. Bu “şartlı değer verme” çocuğumuzun kendisini mutsuz ve değersiz görmesine neden olacaktır…

Hangimiz değerli olmayı şarta bağlayan bir yaklaşım içerisinde kendimizi mutlu ve değerli görebiliriz?

Aileler, çocuklarının kapasitelerini, özel yeteneklerini, yapabildikleri-yapamadıkları ile ve en önemlisi de gösterdikleri çaba ve gayretlerini görmelidirler. Çocuklarımızın sadece başarılarını ve /veya ulaştıkları sonuçlarını değil gösterdikleri çaba ve gayretlerini görmemizi ve desteklememizi beklemektedirler…

“anne-babam çalışmamı görüyor”,”elimden geleni yaptığımı biliyor”,”benim başaracağıma inanıyorlar”, “kendi hedeflerim konusunda beni destekliyorlar… diye düşünceler taşıması çocuğumuzun üzerindeki zaten var olan stresin daha da artmasına engel olacaktır…

Biz çocuğumuzun çalışma sürecine değil de aldığı sonuçlara odaklandığımızda “senin gayretin çaban benim için önemli değil”, “o sonucu alamadığın sürece gözümde değerin yok” anlamını çocuğumuzun hissetmesini sağladığımızda çocuğumuzun stresini arttırmış oluyoruz…

Anne- babalar olarak ne kadar rahat olur isek, çocuğumuzun da o kadar çok rahat olmasını sağlamış oluruz… çünkü bütün duygular gibi kaygı da bulaşıcıdır… anne- babam kaygılandıklarına, telaş ettiklerine göre bir anormal durum var demek ki diye düşünebilirler…

Anne-baba olarak mükemmeliyetçi, rekabetçi kişilik yapınız çocuğunuzdaki kaygıyı arttırır. Çocuğunuz “en iyi” olmak gibi bir kaygıya düşecektir…

Anne-baba olarak çocuklarımızın sınav kaygılarını arttırıcı söz ve davranışlardan uzak durarak onların yükünü arttırmamamız ve tam tersine yüklerini taşıyabilmeleri için kendileri güçlü hissetmelerine yardımcı olmalıyız…

Çocuklarımızın hazırlandıkları sınavları için kendi hedeflerini gerçekleştirmeleri için çalışmalarının dışında bir anlam yüklemeyelim…